In Soweto, Johannesburg, staat een eettentje genaamd ‘Foodzone’. Het is klein en wordt omringd door gekleurde golfplaten. Het heeft geen deuren en er zijn in totaal twee picknicktafels en twee parasols. ‘Foodzone’ is van één van de bandleden van BCUC. Zij komen hier regelmatig bijeen als ze niet aan het repeteren zijn. Enthousiast omhelzen ze elkaar en één van hen begint met het bereiden van koeientong, een lokale specialiteit.
Met hun opzwepende nummers vol drum, percussie en gitaar wil de band verhalen vertellen over de wereld waarin ze leven. Er ligt dan ook veel nadruk op de teksten van de nummers. Veel nummers zijn gelinkt aan Soweto, het stadsdeel waar ze vandaan komen en vol passie over praten. “Is het niet overduidelijk hoe speciaal Soweto is? Het is de township van de revolutie, weet je. Dat voel je”, vertelt gitarist Lerato. Alle zes bandleden zijn geboren in dit beroemde deel van Johannesburg en zij zijn hier altijd blijven wonen. Leadzangeres Kgomotso zou er ook nooit zomaar weggaan. “Soweto is een goede plek”, vertelt ze. “Waarom zou je een goede plek verlaten? Ik zou gek zijn als ik dat deed. Ik probeer het juist nog beter te maken.”
Soweto is een stadsdeel van Johannesbrug en was oorspronkelijk de grootste township van deze stad. De naam Soweto stamt af van South Western Townships en is beroemd door zijn geschiedenis. De verschillende protesten zoals die tijdens de Soweto Uprising in 1976, trokken de aandacht van mensen van over de hele wereld. Studenten protesteerden toen tegen het invoeren van het Afrikaans als voertaal in het onderwijs. Deze taal zagen zij als de taal van hun onderdrukker. Er kwamen een paar honderd studenten om. Over het precieze aantal bestaat nog altijd onduidelijkheid.
Ook Nelson Mandela heeft een tijd in Soweto gewoond. Veel toeristen komen naar deze plek om zijn huis te bezichtigen. De populariteit van het stadsdeel heeft zijn gevolgen. “Eigenlijk zijn vrijwel alle dingen, zoals mode of een revolutie, pas echt Zuid-Afrikaans als het uit Soweto komt. Soweto is een soort ambassade van Zuid-Afrika”, vindt leadzanger Jovi. Maar die faam zal ook tot verandering leiden, denken de andere leden van BCUC. “Er zullen meer blanke mensen komen wonen. Zij zullen meer huizen kopen en bedrijven opzetten. Vervolgens zal het ook meer toeristisch worden”, denkt Kgomotso. Dat is volgens de muzikanten een negatieve verandering waar ze geen invloed op hebben. Ze kunnen zich er enkel op voorbereiden. Het enige dat de bandleden positief vinden aan de verandering is dat er meer mensen werk zullen hebben.
Bantu Continua Uhuru Consciousness
Met de naam Bantu Continua Uhuru Consciousness wil de band uitdragen waar zij samen voor staan. Ze willen zich altijd bewust blijven van hun vrijheid als mens, maar tegelijkertijd vooral anderen hier bewust van maken. Met die vrijheid doelen ze vooral op het idee dat iedereen gelijk is aan elkaar en niemand een ander mag beperken in wat hij of zij doet. “’Bantu’ betekent mensen en ‘uhuru’ vrijheid, vandaar de naam”, legt Jovi uit. Ze noemen zichzelf daarom ook wel moderne vrijheidsstrijders.
“Ons belangrijkste doel als band is de verscheidenheid die in Zuid-Afrika bestaat te benadrukken. Daarnaast willen we onze zwarte cultuur uiten”, gaat Jovi verder. De onderwerpen waarover ze zingen gaan over de dingen uit hun leven. Onderwerpen die dicht bij hen staan. De muzikanten geven aan dat Zuid-Afrika vaak onterecht als christelijk land wordt gezien, terwijl er volgens hen veel meer diversiteit in het land is. Ze vinden het belangrijk om hun culturele identiteit in leven te houden via hun muziek, maar –dat benadrukken ze- niet ten koste van anderen. “We maken zwarte muziek, geen anti-witte muziek.”
‘Zwarte’ cultuur of ‘zwarte’ muziek klinkt misschien generaliserend, maar zo ziet de band het absoluut niet. De band wil hiermee hun culturele identiteit aangeven waarbij ze de diversiteit daarbinnen ook niet over het hoofd zien. Wat voor de bandleden erg belangrijk is, is dat er naast de overheersende Westerse leefstijl meer in de wereld is dat prima naast elkaar kan bestaan. Ze willen zich laten horen. Zo geeft Jovi aan dat hun spiritualiteit een belangrijk deel uitmaakt van hun ‘zwarte’ identiteit en dat dit erg verschilt van religies zoals de islam of het christendom. Zo wordt het niet via geschriften overgedragen, maar mondeling. “Ons geloof of levenswijze verschilt misschien”, meldt Jovi. “Maar we leven in dezelfde wereld en we ademen dezelfde lucht.”
BCUC bestaat nu al elf jaar, maar de afgelopen twee jaar zijn ze intensiever bezig geweest dan ooit. Tot nu toe heeft de band drie singles uitgebracht en nu bereiden ze zich voor op het echte werk. “We zijn de singles inmiddels zat en daarom heel blij om nu aan ons eerste album te werken en dat in Zuid-Afrika zelf te produceren”, vertelt Kgomotso met een grijns op haar gezicht. Het album gaat ‘The Healer’ heten en komt dit jaar nog uit.
De band speelde tot twee keer toe in Nederland. In 2010 stonden ze in de Melkweg in Amsterdam en een jaar later speelden ze op het festival Into The Great Wide Open op Vlieland. Ze sluiten niet uit nog eens naar Nederland te komen, maar dit is niet het belangrijkste doel waar ze naartoe werken. “We willen nu vooral doorbreken in Zuid-Afrika en andere delen van Afrika.” BCUC treedt voornamelijk in en rond Soweto op, maar doet deze zomer ook een aantal Zuid-Afrikaanse muziekfestivals aan en bereikt daarmee langzaamaan een groter publiek.
Niet politiek, wel kritisch
De band heeft een sterke mening over de politiek van Zuid-Afrika. De stemmen nemen sterk in volume toe wanneer dit onderwerp aangekaart wordt. Jovi begint meteen over het ANC: “We houden van het ANC, maar niet van de leider Zuma, omdat hij meer voor zichzelf werkt dan voor de Zuid-Afrikaanse bevolking.” De zes bandleden vinden allemaal dat stemmen belangrijk is, want wanneer je niet stemt, heb je ook het recht niet om kritisch op je land te zijn. Hloni, de fluitspeler van de band, vertelt dat hij hoopt dat het daadkrachtige ANC dat zo veel heeft betekent tijdens de apartheidsstrijd terug komt. “Ook hoop ik dat er weer een goede leider opstaat die het beste wil voor het land en de inwoners.”
BCUC is niet blij met de huidige ANC-regering van Zuid-Afrika. “Het geld dat de regering tot haar beschikking heeft, besteden ze niet op een productieve manier”, zo meent Jovi. “In de twintig jaar na apartheid is er niet veel verbeterd voor de armen in het land.” Ondanks dat vinden ze het ANC toch de enige mogelijke partij om op te stemmen. De tweede grote partij is de Democratic Alliance (DA). Hier zouden de bandleden echter nooit op stemmen. “DA is een partij door en voor de blanken in Zuid-Afrika, daar zou ik dus nooit op stemmen,” begint Kgomotso. “Daarnaast deed de partij helemaal niets tijdens de apartheidsstrijd, omdat ze bang waren. Waarom zou ik ze dan nu wel mijn stem geven?” De DA is naar eigen zeggen echte ontstaan uit sympathie met de anti-apartheidsbeweging van de jaren ’70 en ’80, wat tegen de ideeën van Kgomotso in gaat.
De band zit niet te wachten op een vergelijkbare situatie als in Kaapstad, waar de DA de grootste partij is. “In Kaapstad is veel racisme en slapen een hoop mensen op straat, wat naar mijn idee met het beleid daar te maken heeft. Hier in Soweto vind je dat een heel stuk minder. En dat willen we ook graag zou houden,” voegt Jovi toe. BCUC wil niet politiek actief zijn. Wel willen ze zich middels hun muziek laten horen over onderwerpen die hen aan het hart gaan en dit zullen ze ook altijd blijven doen. “Wij zullen nooit zwijgen.”
