In een artikel op de website van Smashing Magazine, een magazine voor (web)designers, is te lezen dat graffiti één van de eerste dingen was die DDR-bewoners na de val van de muur zagen. Er stonden grote, kleurige letters met Duitse, Franse of Engelse woorden, schreef Simon Arms in 2011 op deze website. Nu, ruim 21 jaar later, is graffiti bijna niet meer uit Berlijn, dus ook niet uit Oost-Berlijn, weg te denken.
The Local publiceerde in 2008 een artikel met de naam Inside Berlin’s graffiti war. In dit artikel staat een interview met de politiefunctionaris die verantwoordelijk is voor de aanpak van graffiti in Berlijn. Hij vertelt dat er in Berlijn ongeveer 60 tot 70 actieve crews aanwezig zijn en dat dit de gemeente ongeveer 30 miljoen euro per jaar kost. Het politiedepartement probeert eigenlijk het onmogelijke tegen te gaan.
Er zijn echter ook mensen die van de aanwezigheid van graffiti en street art hun baan hebben gemaakt en die graffiti dus als een voordeel zien. Adie richtte in 2006 zijn bedrijf Alternative Berlin Tours op, een bedrijf dat rondleidingen en workshops over graffiti en street art geeft.
Adie begon zijn bedrijf vanuit twee overtuigingen. Ten eerste zag hij dat mensen nieuwsgierig zijn naar de wereld achter graffiti en street art. Zij werden continu met deze uitingen geconfronteerd zonder dat ze er wat over te weten konden komen. Daarbij zag hij veel graffiti en street art kunstenaars die moeite hadden om financieel het hoofd boven water te houden. Door met hen een zakelijke relatie aan te gaan en het publiek kennis te laten maken met hun werk, helpt hij beide partijen en is het makkelijker voor de kunstenaars om hun werk te verkopen.
Adie was er vroeg bij met zijn Alternative Berlin Tours. Hij is nu al lang niet meer de enige die rondleidingen organiseert, ook de grote bedrijven uit de toeristenbranche organiseren ze momenteel. Er is een verandering ten opzichte van de houding tegenover graffiti en street art te zien. Deze verandering kan vooral verklaard worden door de opkomst van de street art. Het verschil tussen de kunstvormen zit hem volgens Adie vooral in relatie die ze hebben met het publiek. Waar graffiti zich in besloten kringen manifesteert, is street art uit op een reactie; ze willen hun publiek aan het lachen maken of mensen confronteren met politieke opvattingen.
Graffiti is anders dan dat. “Graffiti is een levensstijl voor mensen die ermee bezig zijn”, vertelt Adie. “Graffitispuiters gaan ’s nachts de straat op. Ze geven er niet om wat het publiek van hun tags (graffiti handtekeningen, [red.]) vindt. Ze willen dat andere graffitispuiters hun tags zien.” Het is deze groep te doen om de kick van het plaatsen van een tag op een exclusieve plaats. Bekendheid speelt voor de graffitispuiters geen rol, alleen binnen hun eigen kring: “Graffiti is nog altijd anoniem”.
Dat graffiti en street art niet enkel meer zijn voorbehouden voor bepaalde groepen werd ook Adie duidelijk sinds Alternative Berlin Tours ook gevraagd wordt voor verjaardagspartijtjes voor kinderen en bedrijfsuitjes, waar de deelnemers zelf aan de slag gaan met de spuitbus. Er is in het algemeen meer aandacht gekomen voor urban lifestyle. Graffiti heeft in die zin de imagoverandering van ‘eng’ naar ‘cool’ ondergaan.
Adie gebruikt het voetbalspel als metafoor voor de waardering. “Het zien van graffiti is net als het kijken naar voetbal; als je niet bekend bent met de regels dan vind je het niet leuk om naar te kijken, pas als de regels bekend zijn wordt het interessant”. Hij ziet het als zijn taak om die regels uit te leggen.
LEES ALLE ARTIKELEN GRATIS
Onafhankelijke journalistiek is essentieel om een snel veranderende wereld te kunnen begrijpen. Daarom is een platform van nieuwe makers belangrijk. Vind jij dat ook? Steun ons dan door lid te worden of met een financiële bijdrage.
Al ingeschreven voor onze nieuwsbrief en/of in ons geinvesteerd? Vul je e-mailadres is om toegang te krijgen.