Op de derde verdieping is de kamer van dokter Tao Ye. Hij werkt sinds tien jaar bij Cheng’s kliniek voor Traditionele Chinese Geneeskunde (TCM). De doktoren die er werken zijn allemaal gespecialiseerd in acupunctuur, maar ze hebben wel ieder een eigen richting. Zo is er een traditionele KNO-arts, een traditionele kinderarts en een traditionele MDL-arts. Daarnaast is er een algemeen team aanwezig voor spoedeisende hulp. De kliniek focust zich op TCM en maakt geen gebruik van enige vorm van reguliere geneeskunde. De praktijk is een familiebedrijf dat wordt gerund door dokter Cheng, die het vak van zijn familie heeft geleerd. Hij is de vierde generatie die de leiding voert over de kliniek. Dokter Tao vertelt dat zijn baas niet de enige is die het vak met de paplepel ingegoten heeft gekregen. “Ik heb zelf vijf jaar gestudeerd aan de Universiteit voor Traditionele Chinese Geneeskunde, maar voor die tijd had ik al veel kennis opgedaan via mijn moeder.”

Dokter Tao deelt zijn kleine mintgroene kantoor met een collega, die net als hij gespecialiseerd is in keel-, neus- en oorproblemen. Aan de muur hangen gekalligrafeerde teksten in een goudkleurige lijst. Uit navraag blijkt, dat het cadeaus zijn van mensen die hij heeft behandeld. “Veel dank aan Tao Ye. Goed genezen dankzij zijn perfecte techniek. Veel gezondheid voor dokter Tao Ye en zijn familie”, staat erop te lezen. Maar aan zijn agenda te zien heeft dokter Tao het niet druk. In de ochtend staan slechts drie afspraken gepland en in de middag komen er slechts twee patiënten langs. Net als zo veel Chinese tradities, wordt ook bij geneeskunde steeds vaker gekozen voor de Westerse variant. De jongere generaties gaan nog maar weinig mensen naar een traditionele arts. De 21-jarige Tong Jun zegt hierover: “Wij zijn veel wijzer dan onze ouders. Ik ben zelfs een beetje sceptisch over traditionele geneeskunde. Ik kies daarom zelf vaak voor Westerse medicijnen, omdat ik denk dat het veel effectiever is. Maar de generatie van mijn moeder is echt groot gebracht met traditionele medicijnen en zal zelden naar een Westers ziekenhuis gaan.”

Chi
Het grootste verschil tussen traditionele Chinese geneeskunde en Westerse geneeskunde is vooral het feit dat Westerse geneeskunde zich richt op micro level, terwijl TCM zich richt op het hele lichaam. “Als je bijvoorbeeld last hebt van hoofdpijn, zal een Westerse dokter alleen maar kijken naar het hoofd. Een TCM-arts zal kijken naar de energiebanen in je hele lichaam”, legt dokter Tao uit. Hij laat de poster zien die aan de glazen wand van zijn kantoor hangt. De poster toont het menselijk lichaam en de energiebanen die gebruikt worden bij acupunctuur. “Als je bijvoorbeeld last hebt van je keel, kan ik acupunctuurnaalden plaatsen rond de plek waar je lever zit. Zoals je kunt zien, zit dat in dezelfde energiebaan. Op die plek zit bij keelpijn vaak te veel warme energie, die er dan uitgehaald  moet worden. Dat kun je doen door acupunctuur of door op die plek wat bloed af te nemen. Ook zit er een groot verschil in het nut van organen. Zo heeft de lever bij TCM net als in de Westerse geneeskunde als taak om afvalstoffen uit het lichaam te verwijderen, maar is daarnaast ook nodig om je ‘chi’ (energie, red.) goed te laten doorstromen.”

Dokter Tao wordt onderbroken door de zuster. Zijn patiënt, mevrouw Wong is gearriveerd. De dokter loopt met haar mee naar de behandelkamer. Een ruimte van nauwelijks vier vierkante meter, die afgescheiden wordt door twee verschuifbare gordijnen. Door gebrek aan ruimte staat er alleen een brancard in de kamer. Mevrouw Wong vertelt dat ze last heeft van een verkoudheid. Tao vraagt haar om haar t-shirt uit te doen en op haar buik te gaan liggen. Het valt meteen op dat ze drie grote blauwe plekken op haar rug heeft. Tao legt uit dat dat komt door cupping. Een vorm van TCM, waarbij met hete kopjes een vacuüm boven de huid van de patiënt wordt gecreëerd. Cupping wordt gebruikt om ziektes zoals griep, kortademigheid en andere longziektes te behandelen. Bovendien wordt het gebruikt om ongezonde chi weg te halen. “Hoe donkerder de plekken, hoe zieker je bent”, legt  Tao uit. “Daarnaast bevordert het de stroming van haar goede energie.”

Terwijl hij de acupunctuurnaalden pakt, vertelt hij dat hij niet alleen haar verkoudheid gaat aanpakken, maar dat hij haar hele immuunsysteem wil bevorderen. Hij steekt vier naalden in de onderrug. “Deze plek staat in verband met haar longen en zorgt ervoor dat ze snel van haar verkoudheid geneest.” Vervolgens wijst hij op de overige naalden, die iets meer naar rechts onder de andere naalden staan. “Deze naalden zorgen voor een positieve stroming in haar chi en geven een boost aan haar immuunsysteem.”

Obesitas
Chinese acupunctuur staat op de lijst voor culturele werelderfgoed van Unesco. Dokter Tao weet wel waarom. “Acupuntuur kan een groot aantal ziektes verhelpen die niet direct kunnen worden behandeld met de Westerse geneeswijze. Daarnaast helpt het mensen om gezond te blijven en om pijn weg te nemen.” TCM is volgens de dokter erg veelzijdig. Wie denkt dat het alleen gebruikt wordt voor ouderwetse huis-, tuin- en keukenpijntjes heeft het mis. TCM biedt ook een oplossing voor ‘moderne’ ziektes, zoals obesitas. Tao: “Accupunctuur kan gebruikt worden bij mensen die gewicht willen verliezen. Door middel van acupunctuur kun je ervoor zorgen dat de stofwisseling gestimuleerd wordt. Daardoor sla je minder veel vet op en zul je dus afvallen.” Verder kan TCM volgens hem zowel worden gebruikt bij acute en chronische ziektes, als bij mentale problemen, zoals stress en klachten zonder een specifieke diagnose.

Acupunctuur is volgens Tao niet altijd noodzakelijk. Bij mentale problemen is een verandering van het voedingspatroon vaak al genoeg. Veel koud voedsel, te veel voedsel of heel onregelmatig eten zijn volgens hem de oorzaak van veel klachten. Door je voedingspatroon aan te passen kunnen lichamelijke problemen worden verholpen. Ook de gemoedstoestand is volgens hem erg belangrijk. “Als je bijvoorbeeld niet lekker in je vel zit, kan dat leiden tot gezondheidsklachten. Door te zorgen voor meer positieve chi, kunnen heel veel lichamelijke pijntjes worden opgelost”, aldus dokter Tao.

Sterk team
Dokter Tao adviseert zijn patiënten wel eens om langs een Westerse dokter te gaan. “Er zijn twee soorten ziektes. Het ene kan worden onderzocht door middel van röntgenfoto’s en bloedtesten. Hierin is de Westerse geneeskunde het meest effectief. Maar er zijn ook ‘functionele ziektes’. Dat zijn ziektes waarvan de oorzaak in de Westerse geneeskunde niet te vinden is. Bijvoorbeeld menstruatiepijn. Bij zulke ziektes is TCM het meest effectief, omdat er een goede behandeling kan worden gegeven zonder dat de oorzaak precies bekend is.” Tao verduidelijkt het met een voorbeeld. “Ik had laatst een oudere dame die last had van haar ribben. Ze was niet gevallen en Westerse artsen konden niets vinden. Om de pijn dragelijk te maken slikte ze dagelijks pijnstillers. Ik heb acupunctuur bij haar toegepast en sindsdien heeft ze nergens meer last van. Westerse geneeskunde en TCM  kunnen elkaar goed aanvullen. Mocht ik ooit ziek worden, dan zal ik waarschijnlijk naar een Westerse arts gaan voor de diagnose. Maar voor de behandeling zal ik beide technieken gebruiken om zo snel mogelijk weer te herstellen. Beide geneeswijzen hebben hun voor-  en nadelen, maar samen staan ze ijzersterk”, aldus de dokter.

De zuster heeft mevrouw Wong inmiddels verlost van de naalden en beiden komen ze Tao’s kantoor binnen. Hij geeft mevrouw Wong de opdracht om veel gemberthee te drinken. Als ze weg is legt hij uit: “Ik geef vaak recepten mee van verschillende kruiden en bloemen, waar de patiënten thee of soep van moeten maken. Theesoorten die van nature ‘heet’ zijn, zoals zwarte thee en gemberthee,  helpen bij een verkoudheid, omdat ze het lichaam opwarmen. Ik raad mijn patiënten daarom ook aan om in de winter zwarte thee en in de zomer groene thee te drinken. Groene thee is van nature fris en koelt het lichaam af. Mijn patiënten hoeven daarvoor bij de apotheek geen dure medicijnen te kopen, maar kunnen met hun recept gewoon naar de supermarkt gaan.”