Op 5 december 2011 deed het Internationaal Gerechtshof een uitspraak in het conflict over de Macedonische naamkwestie. De Grieken zijn het niet eens met de naam van de voormalige deelrepubliek van Joegoslavië, maar dit mag volgens de uitspraak geen reden zijn voor Griekenland om de toetreding van Macedonië tot de NAVO te blokkeren. Een overzicht van een conflict waarin twee publieke opinies lijnrecht tegenover elkaar staan.

In het kort komt de naamkwestie erop neer dat Griekenland claimt dat de naam Macedonië tot het Grieks historisch erfgoed behoort. Toen Macedonië in 1991 onafhankelijk werd onder de officiële naam ‘Republiek Macedonië’, stuitte dit meteen op weerstand bij de Grieken, die dit zagen als een teken dat Macedonië aanspraak zou willen maken op Grieks Macedonië. De Grieken noemen het land Skopje of gebruiken FYROM (‘Former Yugoslavian Republic of Macedonia), de naam waaronder Macedonië lid werd van de VN in 1993. In dit artikel wordt ‘Macedonië’ gebruikt, omdat dit de naam is waaronder de meeste mensen in Nederland de kleine republiek kennen. Dit wordt hier expliciet vermeld, omdat deze keuze niet opgevat dient te worden als een politiek standpunt.

De kwestie is voor buitenstaanders vaak moeilijk te begrijpen. Dit komt, doordat er twee groepen tegenover elkaar staan met twee verschillende waarheden. De politici die deze groepen kiezen en ook vertegenwoordigen, verkeren in een wisselwerking met de publieke opinie van hun electoraat. Zij kunnen zich gesteund voelen door die publieke opinie, maar deze kan hen ook afstraffen. De Macedonische naamkwestie is verworden tot een verschil in interpretatie van de geschiedenis, waarbij elke interpretatie van de ene of andere kant kan worden bestempeld als onjuist.

De kwestie
In het begin van de twintigste eeuw was Zuidoost-Europa een multi-etnische smeltkroes die nog grotendeels werd geregeerd door de Ottomanen. Hun heerschappij stond onder grote druk door de opkomst van het nationalisme en de natiestaat. Griekenland was in 1829 al onafhankelijk geworden en maakte net als Bulgarije en Servië aanspraak op de historische regio Macedonië. Alle drie de landen verkregen uiteindelijk delen van de regio die ongeveer driemaal zo groot was als het huidige Macedonië. Zo zijn er nu in Griekenland drie regio’s die respectievelijk West-, Centraal- en Oost-Macedonië heetten. Mede door de druk van de drie regionale grootmachten ontstond er in het gebied wat we vandaag de dag in Nederland kennen als Macedonië, een nationalistische beweging. In de twee Balkanoorlogen die plaatsvonden in 1912 en 1913 en de Eerste Wereldoorlog die erop volgde, vochten Servië, Bulgarije en Griekenland onder andere om het Macedonische territorium. Servië won deze strijd en Macedonië, min of meer in de huidige vorm, werd een deel van Joegoslavië. Nog steeds zijn de Macedoniërs de Joegoslavische leider Tito dankbaar voor het feit dat hij hen in 1946 een nationale republiek gaf.

LEES ALLE ARTIKELEN GRATIS

Onafhankelijke journalistiek is essentieel om een snel veranderende wereld te kunnen begrijpen. Daarom is een platform van nieuwe makers belangrijk. Vind jij dat ook? Steun ons dan door lid te worden of met een financiële bijdrage.

Word gratis lid Investeer in ons

Al ingeschreven voor onze nieuwsbrief en/of in ons geinvesteerd? Vul je e-mailadres is om toegang te krijgen.