Met de winter op komst, ondergaan de kledingkasten weer een interne verhuizing. De korte rokken en zomerse topjes maken plaats voor lange broeken en warme bontjassen. Veelal zijn dit nepbontjassen, maar er worden ook weer echte dierenhuiden gebruikt om de mens warm te houden. De stijgende populariteit van bont, gaat gepaard met steeds meer regels en bezwaren vanuit organisaties en politieke partijen om Nederlands laatste en grootste bontfokkerij, die van de nertsen, tegen te gaan.

Eind jaren zestig en zeventig groeide de bontproductie wereldwijd; van 25 miljoen pelzen per jaar, naar ongeveer vijftig miljoen per jaar. Achter Denemarken en China is Nederland met 170 pelsdierfokkerijen het derde meeste bont producerende land ter wereld. En ook hier is de stijgende populariteit van de dierenvachten terug te zien in de cijfers. In 2007 produceerde Nederland het bont van vier miljoen nertsen, dit cijfer is gestegen naar zeven miljoen.

Wereldwijd werken er circa vierhonderd invloedrijke modeontwerpers met bont. De ontwerpers gebruiken de dierenhuiden niet alleen voor jassen, maar ook voor schoenen, tassen, kragen en hoeden. Een voorbeeld hiervan is de herfst/wintercollectie 2012 van Viktor & Rolf. De bekende Nederlandse modeontwerpers noemen bont "een toonaangevend element om de rijke sfeer te verbeelden". De mannen hebben toegezegd alleen met Nederlandse nertsenhouders samen te werken, omdat zij "de hoogste welzijnstandaard ter wereld garanderen".

Tegenstand
Het toenemend gebruik van bont zorgt voor steeds meer tegenstanders zoals: Wakker Dier en Bont voor Dieren. Door middel van verschillende campagnes proberen zij de bontproductie ernstig terug te dringen. Volgens Nicole van Gemert, directrice van Bont voor Dieren en raadslid van SP Utrecht, is het belangrijk dat de consument zich bewust wordt van het leed dat achter een bontjas schuil gaat. “Veel consumenten weten niet onder wat voor vreselijke omstandigheden de wilde dieren die gebruikt worden voor bont aan hun einde komen. Voorlichting is dus erg belangrijk”, aldus van Gemert.
 
Met de wilde dieren doelt Van Gemert op de nerts. Wanneer deze rond november hun wintervacht krijgen, betekent dit gelijk zijn dood. Het dier wordt vergast met koolmonoxide en daarna gevild. Vervolgens wordt zijn vacht bewerkt en is het klaar voor de verkoop. De omstandigheden waarin nertsen worden gehouden zijn volgens Bont voor Dieren zeer slecht. Zo wordt op de website vermeld: “Nertsenfokkerijen zien er overal ter wereld hetzelfde uit. Kleine kooien van draadgaas staan aaneengesloten in lange rijen onder een afdak. Hierin zitten twee of drie nertsen. Vaak worden de kooien aan elkaar geschakeld, daardoor kunnen de bontfokkers op één vierkante meter wel elf nertsen houden”. Daarnaast is er bij de nertsenfokkerijen geen ruimte om de nertsen te laten zwemmen; iets wat volgens Bont voor Dieren en onderzoekers aan de universiteit van Oxford van groot belang voor de gezondheid van het dier is.

De Nederlandse pelsdierfokkerijen hebben een andere mening over de omstandigheden waar de nertsen in gehouden worden. De Nederlandse Federatie van Edelpelsdierenhouders (NFE) laat weten: “Nertsen worden in Nederland gehouden op een dierenwelzijnvriendelijke manier, geheel volgens de officiële Verordening welzijnsnormen nertsen. De nertsen leven in open of gesloten stallen onder natuurlijke omstandigheden, zonder extra warmte of licht. Daarin staan gekoppelde kooien. Deze bestaan uit een nestkist en een loopren. De nerts beschadigt zijn pootjes niet vanwege een speciale gaaskeuze en een nertsvriendelijke afwerking van het gaas”. NFE heeft met een grote campagne geprobeerd het verbod op nertsenfokkerijen tegen te gaan. Maar de televisiecampagne, de advertenties in dagbladen en de vele persvoorlichting lijken niet te baten. Op 5 juli 2012 is het wetsvoorstel voor het nertsenfokverbod aangenomen door de Tweede Kamer.

Politiek
De acties van tegenstanders van bont zijn doorgedrongen in de politiek. Door de komst van verschillende verboden wordt vanuit Den Haag de bontfokkerij steeds verder ingeperkt. Al vanaf 2008 is er geen enkele legale vossenfokkerij of chinchillafokkerij meer in Nederland te vinden en sinds 2009 wordt er al gepraat over een mogelijk nertsenfokverbod. Een argument van de Partij voor de Dieren in hun verkiezingsprogramma van dit jaar was bijvoorbeeld: “Bont is een overbodig en wreed modeproduct. Nertsen zijn ongedomesticeerde dieren, die in de kleine kooien van de bontfokkerijen vervallen tot stereotiep en zelfbeschadigend gedrag. De Partij voor de Dieren vindt dat dieren geen modeaccessoire zijn”.

Als ook de Eerste Kamer instemt met het voorstel, betekent dit dat nertsenfokkerijen in Nederland vanaf 2024 niet meer zullen bestaan. Van Gemert heeft goede hoop: “Wij verwachten dat het oordeel positief uitvalt. Het is wel ontzettend jammer dat het verbod pas vanaf 2024 is. Maar goed, we tellen onze zegeningen. Ondertussen blijven we lobbyen voor een snellere afbouw en voor een importverbod op vossen- chinchilla en nertsenbont”.

Het Nederlandse parlement heeft een importverbod op vossen en chinchilla’s aangenomen, maar moet daarmee wachten op Europese wetgeving. Ook daar ziet Van Gemert een hoopvolle toekomst in. “Europa kijkt mee naar wat er in Nederland gebeurt. Een verbod op de bontproductie hier zal naar verwachting leiden tot meer verboden. Veel bont komt uit de Scandinavische landen en uit China. Het verzet daartegen neemt gelukkig ook toe.”

LEES ALLE ARTIKELEN GRATIS

Onafhankelijke journalistiek is essentieel om een snel veranderende wereld te kunnen begrijpen. Daarom is een platform van nieuwe makers belangrijk. Vind jij dat ook? Steun ons dan door lid te worden of met een financiële bijdrage.

Word gratis lid Investeer in ons

Al ingeschreven voor onze nieuwsbrief en/of in ons geinvesteerd? Vul je e-mailadres is om toegang te krijgen.